13. धहरवंगदार झाडासारखं - Class 10 - Aksharbharati

Poet’s Name: जॉर्ज लोपीस

Bilingual Summary (सारांश)

मराठी:‘धहरवंगदार झाडासारखं’ या कवितेत कवी जॉर्ज लोपीस यांनी झाडाचे गुणगान केले आहे. झाड मौनव्रती ऋषीसारखे शांत असते, तरीही ते दातृत्वाने, सहनशीलतेने आणि प्रेमाने सगळ्यांना कवेत घेत असते. झाड पानझडीनंतर पुन्हा पालवी फोडून नव्या नवरीसारखे सजते. त्याचे अस्तित्व जीवनाला ताजेपणा, उत्साह आणि ऊर्जा देणारे आहे. झाडासारखेच माणसांनीही कठीण प्रसंगात घट्ट पाय रोवून, आनंदाने आणि सहकार्याच्या वृत्तीने जगावे, हा संदेश या कवितेत दिला आहे.

English:In the poem Dharavangdar Jhadasarkha (Like a Vibrant Tree), poet George Lopes praises the qualities of a tree. The tree, like a sage in silent meditation, remains calm yet gives generously, tolerates silently, and embraces all with love. After shedding leaves, it renews itself with fresh greenery like a bride. The tree symbolizes freshness, vitality, and resilience in life. The poem conveys that humans too should live like trees – firmly rooted, cheerful, tolerant, and helpful.

Bilingual Theme / Central Idea (मध्यवर्ती कल्पना)

मराठी:झाड हे सहनशीलता, दातृत्व आणि नवचैतन्य यांचे प्रतीक आहे. माणसांनी झाडाप्रमाणे जीवन जगावे, हा कवितेचा संदेश आहे.

English:The central idea is that the tree symbolizes endurance, generosity, and renewal. Humans should adopt these values to live a meaningful life.

पाठातील महत्त्वाचे मुद्दे (Key Points for Revision)

1. झाड ऋषीसारखे शांत आणि मौनव्रती असते.

2. झाडाच्या पानझडीनेही त्याची नव्याने पालवी फूटते.

3. झाड पाखरांना, माणसांना कवेत घेते.

4. झाड जीवनाला ताजेपणा व उत्साह देते.

5. कविता झाडाच्या गुणांचे अनुकरण करण्याचा संदेश देते.

Glossary (शब्दार्थ)

Poetry-Specific: ओळींचा सरळ अर्थ लिहा

[Stanza 1]ओळ: झाड बसते ध्यानस्थ ऋषिसारखं मौनव्रत धारण करून...

संदर्भ: या ओळींमध्ये झाडाचे शांत व संयमी रूप दाखवले आहे.

सरळ अर्थ: झाड ऋषीसारखे शांतपणे उभे राहून जगाला सावली देते.

[Stanza 2]ओळ: झाडाच्या पानावरून वहीच्या पानावर अलगद उतरतात दवांचे टपोरे थेंब...

संदर्भ: या ओळी झाड व निसर्गातील नाजूक सौंदर्य दाखवतात.

सरळ अर्थ: झाडावरून पडणारे थेंब जणू जीवनातील शांततेचे प्रतीक आहेत.

[Stanza 3]ओळ: पानझडीनंतर झाड पुनः नवे वस्त्र धारण करतं...

संदर्भ: या ओळी झाडाच्या पुनर्जन्माची कल्पना देतात.

सरळ अर्थ: पानगळ झाल्यानंतर झाड नव्या पालवीने सजते.

[Stanza 4]ओळ: जगावं कसं तर? धहरवंगार झाडासारखं...

संदर्भ: या ओळींमध्ये कवितेचा मुख्य संदेश आहे.

सरळ अर्थ: माणसाने झाडाप्रमाणे ताजेतवाने व सहनशील जीवन जगावे.

True or False (चूक की बरोबर) with Reasons

1. विधान: झाड नेहमी आवाज करत उभे असते.

   उत्तर: चूक. कारण ते मौनव्रती ऋषीसारखे शांत असते.

   
   

2. विधान: झाड पानझडीनंतर पुन्हा पालवी फोडते.

   उत्तर: बरोबर. कारण ते नवे वस्त्र धारण केल्यासारखे सजते.

   
   

3. विधान: झाड केवळ स्वतःसाठी जगते.

   उत्तर: चूक. कारण झाड इतरांना सावली व आधार देते.

   
   

4. विधान: कवितेत झाडाचा उपयोग प्रतीक म्हणून केला आहे.

   उत्तर: बरोबर. कारण झाड सहनशीलता व दातृत्वाचे प्रतीक आहे.

   
   

5. विधान: कविता फक्त झाडांचे वर्णन करते, जीवनशिक्षण देत नाही.

   उत्तर: चूक. कारण कवितेतून झाडासारखे जगण्याचा संदेश मिळतो.

Personal Opinion (स्वमत)

प्रश्न १: झाड आपल्याला जीवनाबद्दल काय शिकवते?

उत्तर:Paragraph 1: ‘धहरवंगदार झाडासारखं’ या कवितेत झाडाचे गुणगान केले आहे.Paragraph 2: झाड शिकवते की सहनशीलतेने, दातृत्वाने आणि ताजेपणाने जीवन जगावे.

महत्त्वाचे शब्द: झाड, सहनशीलता, दातृत्व, जीवन, ताजेपणा.

प्रश्न २: पानझडीनंतर झाड पुन्हा पालवी फोडते, यातून कोणता धडा मिळतो?

उत्तर:Paragraph 1: कवितेत झाडाच्या पालवीचे वर्णन आहे.Paragraph 2: यावरून कळते की जीवनात संकटानंतरही नवा आरंभ करता येतो.

महत्त्वाचे शब्द: पालवी, पानझड, नवा आरंभ, जीवन, धडा.

प्रश्न ३: कवितेतील झाडाचे प्रतीकात्मक महत्त्व काय आहे?

उत्तर:Paragraph 1: या कवितेत झाडाला मानवी गुणांचे प्रतीक मानले आहे.Paragraph 2: झाड सहनशीलता, ताजेपणा आणि सहकार्याचे प्रतीक आहे.

महत्त्वाचे शब्द: झाड, प्रतीक, सहनशीलता, ताजेपणा, सहकार्य.

प्रश्न ४: ही कविता विद्यार्थ्यांना कशी प्रेरणा देते?

उत्तर:Paragraph 1: जॉर्ज लोपीस यांची कविता विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त आहे.Paragraph 2: ती विद्यार्थ्यांना झाडासारखे सहनशील, दयाळू आणि आनंदी राहण्याची प्रेरणा देते.

महत्त्वाचे शब्द: कविता, विद्यार्थी, प्रेरणा, सहनशीलता, आनंद.

प्रश्न ५: तुम्हाला कवितेतील कोणती ओळ जास्त आवडली आणि का?

उत्तर:Paragraph 1: या कवितेत अनेक सुंदर ओळी आहेत.Paragraph 2: मला ‘जगावं कसं तर? धहरवंगार झाडासारखं’ ही ओळ आवडली कारण ती जीवनशिक्षणाचा मुख्य संदेश देते.

महत्त्वाचे शब्द: आवड, ओळ, जीवनशिक्षण, संदेश, झाड.

Bilingual Poetry Appreciation (रसग्रहण)

मराठी:

• कवितेचे कवी: जॉर्ज लोपीस

• कवितेचा विषय: झाड आणि जीवनाचा ताजेपणा

• मध्यवर्ती कल्पना: सहनशीलता, दातृत्व व नवचैतन्य

• आवडलेली ओळ: “जगावं कसं तर? धहरवंगार झाडासारखं”

• कविता आवडण्याचे कारण: कवितेत झाडाचे जीवनशिक्षणाशी जोडलेले सुंदर प्रतीक आहे.

English:

• Poet: George Lopes

• Subject of the Poem: Tree as a symbol of life’s vitality

• Central Idea: Endurance, generosity, and renewal

• Favourite Line: “Live like a vibrant tree”

• Why I like the poem: It beautifully connects the qualities of a tree with lessons for human life.

मागील बोर्ड परीक्षेत आलेले प्रश्न (Previous Years' Board Questions)

प्रश्न १: ‘झाड पानझडीनंतरही पुन्हा पालवी फोडते’ – या विचाराचे स्पष्टीकरण द्या.

उत्तर:Paragraph 1: या कवितेत झाडाच्या पालवीचे वर्णन आहे.Paragraph 2: ते जीवनातील नव्या सुरुवातीचे प्रतीक आहे.

प्रश्न २: ‘झाडासारखे जीवन जगावे’ – या विचाराची उपयुक्तता स्पष्ट करा.

उत्तर:Paragraph 1: जॉर्ज लोपीस यांच्या या कवितेत जीवनशिक्षणाचा संदेश आहे.Paragraph 2: झाडासारखी सहनशीलता आणि ताजेपणा अंगीकारल्यास जीवन समृद्ध होते.

About BhashaLab

BhashaLab is a dynamic platform dedicated to the exploration and mastery of languages - operating both online and offline. Aligned with the National Education Policy (NEP) 2020 and the National Credit Framework (NCrF), we offer language education that emphasizes measurable learning outcomes and recognized, transferable credits.

We offer:

1. NEP alligned offline language courses for degree colleges - English, Sanskrit, Marathi and Hindi

2. NEP alligned offline language courses for schools - English, Sanskrit, Marathi and Hindi

3. Std VIII, IX and X - English and Sanskrit Curriculum Tuitions - All boards

4. International English Olympiad Tuitions - All classes

5. Basic and Advanced English Grammar - Offline and Online - Class 3 and above

6. English Communication Skills for working professionals, adults and students - Offline and Online

Contact: +91 86577 20901, +91 97021 12044

Mail: info@bhashalab.com

Website: www.bhashalab.com

Found any mistakes or suggestions? Click here to send us your feedback!