6: चुडीवाला - Class 10 - Aksharbharati

Author’s Name: ज्योती रुईकर

Bilingual Summary (सारांश)

मराठी:‘चुडीवाला’ या कथेत लेखकाने अबदुल या बांगडीवाल्याच्या जीवनाचे चित्रण केले आहे. अबदुल दरवर्षी संक्रांती आणि ज्येष्ठ पौर्णिमेला अमरावतीतील तपोवन येथे जाऊन कुष्ठरोगी स्त्रिया व मुलींना बांगड्या भरतो. त्याच्या या निःस्वार्थ सेवेमुळे रुग्णांच्या चेहऱ्यावर आनंद फुलतो. त्याला दाजीसाहेबांच्या हस्ते सत्कार मिळतो, परंतु तपोवन बंद होणार असल्याचे कळल्यावर तो खूप हळवा होतो. स्वतःसाठी नव्हे तर इतरांसाठी जगण्यातला खरा आनंद काय असतो, हे कथेतून स्पष्ट होते.

English:The story Chudivala by Jyoti Ruikar depicts the life of Abdul, a bangle-seller. Every year, on Sankranti and Jyeshtha Pournima, Abdul visits Tapovan in Amravati to adorn leprosy-affected women and girls with bangles. His selfless service brings smiles to their faces. He is honored by Dajisaheb for this noble act, but later, upon learning that Tapovan will be closed, Abdul is deeply saddened. The story conveys that true joy lies not in living for oneself but in living for others.

Bilingual Theme / Central Idea (मध्यवर्ती कल्पना)

मराठी:कथेचा मुख्य संदेश म्हणजे नि:स्वार्थ सेवा आणि दुसऱ्यासाठी जगण्यातला खरा आनंद.

English:The central idea of the story is the value of selfless service and the true happiness that comes from living for others.

पाठातील महत्त्वाचे मुद्दे (Key Points for Revision)

1. अबदुल हा बांगडीवाला असून दरवर्षी तपोवनात बांगड्या भरायला जातो.

2. कुष्ठरोगी स्त्रिया आणि मुलींना आनंद देणे हेच त्याचे ध्येय आहे.

3. दाजीसाहेबांच्या हस्ते अबदुलचा सत्कार होतो.

4. तपोवन बंद होणार असल्याचे ऐकून अबदुल खूप खिन्न होतो.

5. नि:स्वार्थ सेवा हेच खरे मानवी मूल्य आहे, हा संदेश कथेतून मिळतो.

Bilingual Character Sketch (पात्रांचे स्वभावचित्रण)

अबदुल:

• मराठी: दयाळू, संवेदनशील, नि:स्वार्थ सेवाभावी, स्वतःसाठी नव्हे तर दुसऱ्यांसाठी जगणारा.

• English: Compassionate, sensitive, selfless, and one who finds joy in serving others rather than himself.

  
  

शन्नो (अबदुलची पत्नी):

• मराठी: वास्तववादी, व्यावहारिक, व्यवसायाविषयी चिंता करणारी, पतीवर प्रेम करणारी.

• English: Practical and realistic, worried about the family business, yet caring towards her husband.

  
  

दाजीसाहेब:

• मराठी: समाजसेवक, प्रामाणिक, इतरांना प्रोत्साहन देणारे, तपोवनाचे प्रमुख.

• English: Social reformer, honest, encouraging, and head of Tapovan.

Glossary (शब्दार्थ)

True or False (चूक की बरोबर) with Reasons

1. विधान: अबदुल फक्त स्वतःसाठी बांगड्या विकतो.

   उत्तर: चूक. कारण तो नि:स्वार्थपणे तपोवनात जाऊन इतरांना आनंद देतो.

   
   

2. विधान: शन्नो ही अबदुलची वास्तववादी पत्नी आहे.

   उत्तर: बरोबर. कारण ती घर, व्यवसाय आणि मुलाबद्दल चिंता करते.

   
   

3. विधान: अबदुलला तपोवनातील लोकांनी देवदूत मानले.

   उत्तर: बरोबर. कारण त्याच्या सेवेमुळे रुग्णांना अपार आनंद मिळत असे.

   
   

4. विधान: दाजीसाहेबांनी अबदुलचा सत्कार केला नाही.

   उत्तर: चूक. कारण त्यांनीच अबदुलचा सत्कार केला.

   
   

5. विधान: कथेत मानवी मूल्ये आणि सेवा महत्त्वाची ठरतात.

   उत्तर: बरोबर. कारण कथा नि:स्वार्थ सेवेला अधोरेखित करते.

Personal Opinion (स्वमत)

प्रश्न १: अबदुलचे जीवन आपल्याला कोणता संदेश देते?

उत्तर:Paragraph 1: ‘चुडीवाला’ या कथेत अबदुल या पात्राचे वर्णन आले आहे.Paragraph 2: अबदुलने नि:स्वार्थ सेवा करून दाखवले की दुसऱ्यांसाठी जगणे हेच खरे मानवी मूल्य आहे.

महत्त्वाचे शब्द: अबदुल, सेवा, मानवी मूल्य, नि:स्वार्थ, संदेश.

प्रश्न २: शन्नोचे पात्र वास्तववादी का वाटते?

उत्तर:Paragraph 1: कथेत शन्नो ही अबदुलची पत्नी म्हणून आलेली आहे.Paragraph 2: ती व्यवसायाविषयी चिंता करते आणि घराची जबाबदारी सांभाळते. त्यामुळे ती वास्तववादी वाटते.

महत्त्वाचे शब्द: शन्नो, वास्तववादी, व्यवसाय, चिंता, जबाबदारी.

प्रश्न ३: दाजीसाहेबांचे व्यक्तिमत्त्व कसे होते?

उत्तर:Paragraph 1: या कथेत दाजीसाहेब तपोवनाचे प्रमुख म्हणून आले आहेत.Paragraph 2: ते समाजसेवक, प्रामाणिक आणि दुसऱ्यांना प्रोत्साहन देणारे होते.

महत्त्वाचे शब्द: दाजीसाहेब, समाजसेवक, प्रामाणिक, प्रोत्साहन, प्रमुख.

प्रश्न ४: दुसऱ्यासाठी जगण्यात आनंद का असतो?

उत्तर:Paragraph 1: या कथेत अबदुलने दुसऱ्यासाठी जगण्याचा आदर्श दिला आहे.Paragraph 2: इतरांच्या चेहऱ्यावर हसू आणल्यामुळे स्वतःलाही समाधान मिळते, म्हणूनच दुसऱ्यासाठी जगणे आनंददायी असते.

महत्त्वाचे शब्द: आनंद, दुसऱ्यासाठी, समाधान, सेवा, हसू.

प्रश्न ५: ‘चुडीवाला’ कथा आजच्या विद्यार्थ्यांसाठी कशी उपयुक्त आहे?

उत्तर:Paragraph 1: या कथेत मानवी मूल्ये आणि नि:स्वार्थ सेवा अधोरेखित केली आहेत.Paragraph 2: विद्यार्थ्यांनी ही मूल्ये आचरणात आणल्यास समाजात ऐक्य आणि सहकार्य वाढेल.

महत्त्वाचे शब्द: विद्यार्थी, सेवा, मूल्ये, सहकार्य, उपयुक्तता.

मागील बोर्ड परीक्षेत आलेले प्रश्न (Previous Years' Board Questions)

प्रश्न १: अबदुलला ‘देवदूत’ का म्हटले जाते?

उत्तर:Paragraph 1: ‘चुडीवाला’ या कथेत अबदुल तपोवनात दरवर्षी बांगड्या भरतो.Paragraph 2: त्याच्या या नि:स्वार्थ सेवेमुळे रुग्णांना आनंद मिळतो, म्हणूनच त्याला देवदूत म्हटले जाते.

प्रश्न २: ‘दुसऱ्यासाठी जगण्यातच खरा आनंद आहे’ – या विचाराची उपयुक्तता स्पष्ट करा.

उत्तर:Paragraph 1: कथेत अबदुलने दुसऱ्यांसाठी जगण्याचा आदर्श दिला आहे.Paragraph 2: समाजसेवा आणि नि:स्वार्थ भावनेतूनच खरी समाधानाची अनुभूती मिळते, हा संदेश या कथेतून मिळतो.

About BhashaLab

BhashaLab is a dynamic platform dedicated to the exploration and mastery of languages - operating both online and offline. Aligned with the National Education Policy (NEP) 2020 and the National Credit Framework (NCrF), we offer language education that emphasizes measurable learning outcomes and recognized, transferable credits.

We offer:

1. NEP alligned offline language courses for degree colleges - English, Sanskrit, Marathi and Hindi

2. NEP alligned offline language courses for schools - English, Sanskrit, Marathi and Hindi

3. Std VIII, IX and X - English and Sanskrit Curriculum Tuitions - All boards

4. International English Olympiad Tuitions - All classes

5. Basic and Advanced English Grammar - Offline and Online - Class 3 and above

6. English Communication Skills for working professionals, adults and students - Offline and Online

Contact: +91 86577 20901, +91 97021 12044

Mail: info@bhashalab.com

Website: www.bhashalab.com

Found any mistakes or suggestions? Click here to send us your feedback!